ثبت تعاونی فرصتی ارزشمند برای افرادیست که میخواهند با مشارکت جمعی، عدالت اقتصادی را در کنار سودآوری دنبال کنند. با بهرهمندی از تسهیلات قانونی، معافیتهای مالیاتی و ساختار قابل اعتماد، تعاونیها نقش بزرگی در پیشرفت جامعه دارند.شرکت تعاونی نوعی شرکت تجاریست که با هدف کمک به رفع نیازهای مشترک اقتصادی، اجتماعی یا فرهنگی اعضا از طریق مشارکت داوطلبانه و عادلانه تشکیل میشود. اعضای تعاونی معمولاً در سود و زیان شرکت شریکاند و تصمیمگیریها بهصورت جمعی و دموکراتیک انجام میشود.
انواع تعاونیها
طبق قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران، تعاونیها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
🔹 تعاونی تولید
فعال در حوزههای:
- کشاورزی
- دامداری
- صنایع دستی
- تولیدیهای صنعتی و معدنی
هدف این تعاونیها، تولید کالا یا ارائه خدمات فنی و تخصصی به اعضاست.
🔹 تعاونی توزیع
فعال در حوزه:
- خرید مواد اولیه
- توزیع کالا و خدمات مصرفی
- تأمین نیازهای روزمره اعضا
این نوع تعاونی نقش مهمی در توزیع عادلانه کالا در جامعه دارد.
همچنین تعاونیها میتوانند بهصورت فرهنگی، خدماتی، مسکن، اعتباری، مرزنشینان، سهامی عام یا خاص نیز فعالیت کنند.
مزایای ثبت تعاونی
- بهرهمندی از تسهیلات مالی و اعتباری دولتی
- معافیتهای مالیاتی ویژه
- ساختار شفاف و عادلانه در تصمیمگیری
- قابلیت فعالیت در حوزههای متنوع اقتصادی
- اولویت در طرحهای اشتغالزایی دولتی
- افزایش همبستگی میان اعضا
شرایط و مدارک لازم برای ثبت تعاونی
شرایط عمومی
- حداقل تعداد اعضا: ۷ نفر
- تابعیت ایرانی
- نداشتن سوءپیشینه کیفری موثر
- نداشتن ممنوعیت قانونی برای فعالیت اقتصادی
مدارک مورد نیاز
- کپی شناسنامه و کارت ملی اعضا
- گواهی عدم سوءپیشینه اعضای هیئتمدیره
- مجوز فعالیت (در صورت نیاز)
- اساسنامه مصوب
- صورتجلسه مجمع عمومی موسس
- لیست اسامی و مشخصات اعضا
- فرمهای ثبتنام در سامانه ثبت تعاونیها
مراحل ثبت شرکت تعاونی
۱. تشکیل هیئت موسس
حداقل ۳ نفر از اعضا بهعنوان هیئت موسس انتخاب میشوند تا مراحل اداری ثبت را انجام دهند.
۲. دعوت از اعضای داوطلب و تشکیل مجمع عمومی موسس
اعضا باید در یک جلسه رسمی درباره موارد زیر تصمیمگیری کنند:
- تصویب اساسنامه
- انتخاب هیئت مدیره
- تعیین بازرسان
- تصویب سرمایه اولیه
۳. ثبت اولیه در اداره تعاون
در این مرحله، باید کلیه مدارک از طریق سامانه اداره تعاون یا مراجعه حضوری، به اداره کل تعاون استان ارائه شود.
۴. اخذ موافقتنامه اولیه از اداره تعاون
اداره تعاون پس از بررسی مدارک، موافقتنامه ثبت را صادر میکند.
۵. ثبت نهایی در اداره ثبت شرکتها
پس از دریافت موافقتنامه، باید شرکت در سامانه ثبت شرکتها ثبت شود و آگهی تأسیس در روزنامه رسمی منتشر گردد.
هزینه ثبت شرکت تعاونی
- هزینه تهیه مدارک و ترجمه (در صورت نیاز)
- هزینه حقالثبت در اداره ثبت
- هزینه آگهی در روزنامه رسمی و کثیرالانتشار
- حقالزحمه مشاور یا وکیل (در صورت استفاده)
تفاوت تعاونی با شرکتهای تجاری دیگر
| ویژگی | شرکت تعاونی | شرکت با مسئولیت محدود | شرکت سهامی خاص |
|---|---|---|---|
| هدف | منافع جمعی اعضا | منافع اقتصادی مالکان | سودآوری سرمایهگذاران |
| تعداد اعضا | حداقل 7 نفر | حداقل 2 نفر | حداقل 3 نفر |
| ساختار | دموکراتیک | مدیریتی | سهامدار محور |
| تسهیلات دولتی | بالا | معمولی | معمولی |
| نوع رأیگیری | به ازای هر نفر، یک رأی | بر اساس سهم | بر اساس سهم |
انواع مؤسسات در ایران
برای مقایسه با شرکت تعاونی، نگاهی به مؤسسات غیرتجاری نیز داشته باشیم. این مؤسسات به دو دسته تقسیم میشوند:
🔸 مؤسسات غیرانتفاعی
فعالیت در حوزههای خیریه، فرهنگی، مذهبی، آموزشی بدون هدف کسب سود
مانند: مؤسسه خیریه مهر، مؤسسه فرهنگی آرمان
🔸 مؤسسات انتفاعی
با هدف کسب درآمد، اما با ساختار غیربازرگانی
مانند: آموزشگاه زبان، مرکز روانشناسی، کلینیک حقوقی
ثبت مؤسسات از نظر مراحل به ثبت شرکتها شبیه است اما نیازی به سرمایه زیاد یا سهامداران متعدد ندارد.
اگر قصد دارید فعالیتی با مشارکت چند نفره و با پشتوانه دولتی راهاندازی کنید، ثبت تعاونی انتخابی هوشمندانه خواهد بود.
